Resul Kurt: Adıyaman’da tütünün ekonomiye etkisi çok büyük
AK Parti Adıyaman 1. Sıra Milletvekili Adayı Resul Kurt, A Haber’de Melih Altınok’un sunduğu “Melih Altınok ve Sebep-Sonuç” programının konuğu oldu. Kurt, depremden en çok zarar gören illerden biri olan Adıyaman’daki son durumu anlattı. Sarsıntıda Adıyaman’ın sesinin duyulmadığını anlatan Kurt, depremde Adıyaman’ın yüzde 90’ının zarar gördüğünü söyledi.
Özellikle kırsal kesimlerde yılan ve akrep tehlikesi nedeniyle vatandaşların bir an önce konteynerlere ve kalıcı konutlara yerleştirilmesi gerektiğinin altını çizen Kurt; Deprem ve heyelan riski nedeniyle bazı köylerin taşınması gerektiğini belirtti.
Adıyaman’ın tütün sorununa değinen Kurt, tütünün Adıyaman’da ekonomiye büyük katkı sağladığını ve Adıyaman’da ailelerin tek geçim kaynağının tütün olduğunu söyledi. Bölgenin ikliminin sadece tütün üretimine uygun olduğunu vurgulayan Kurt, vatandaşların tütünün yasaklanmaması yönünde talepleri olduğunu söyledi.
İşte Resul Kurt’un açıklamaları:
Adıyamanlı hemşerilerimiz her yerde var ama Anadolu’da ‘Anadolu bilgeliği’ dediğimiz Adıyaman ile Malatya insan profili olarak birbirine çok yakın ve çok benziyor.
Adıyaman’da son durum nedir?
Adıyaman’daki son durumu anlatayım; Adıyaman’da toplam 205.000 adet bağımsız bölüm bulunmaktadır. Ağır ve harap 65 bin 842. Yani 66 binde ağır hasarlı ve oturulamaz durumda olan bağımsız kısım var. Orta derecede hasara sahip olanların durumu da artacaktır. Şu anda 21 bin 641 orta hasarlı yani yaklaşık 22 bin bina var.
yüzde 90 hasarlı
Yüzde 40’a yakın ağır ve orta hasarlı binalarımız var. 90 bin hafif hasarlı, 27 bin 478 hasarsız binamız var. Özellikle Adıyaman’ın Kahta ilçesinde hasarsız bina sayısı daha fazla. Yani Adıyaman’ın yaklaşık yüzde 10’u bu depremde hasarsız diyeceğiz. Yüzde 90’ı az, orta veya ağır hasarlı yıkılan binalardan oluşuyor.
Depremde Adıyaman’ın sesi duyulmadı
Depremde Adıyaman’ın sesi fazla duyulamadı. 8 binin üzerinde kayıp verdik. Özellikle Hatay ve Adıyaman’da depremden etkilenen iki ilimiz daha geniş bir alana yayıldı. Tabii depremden en çok etkilenen diğer iki ilimiz Kahramanmaraş ve Malatya’da ise daha çok yerel, özellikle bölge kaynaklı tabandan kaynaklı depremler söz konusu.
Adıyaman halkı olarak ayakta kalmaya çalışıyoruz.
Adıyaman’ın Çelikhan ilçesine gittim. Dağ yarılacak mı? Bildiğin dağ yarıldı, parçalandı, korkunç bir felaket var. Adıyaman halkı olarak ayakta kalmaya çalışıyoruz. Yavaş yavaş şehre dönüş başladı. Beşerler, meskenleri hasar görmemiş olsa bile artık meskenlerine giremiyor. Bu manevi kaygılar ve faktörler nedeniyle…
Bir yandan beyin sarsıntısı, diğer yandan ağrı ile uğraşıyoruz.
Deprem sadece jeolojik bir olay değildir. Ekonomik sonuçları var, fizyolojik sonuçları var, manevi sonuçları var. Adıyamanlı birçok kardeşimiz depremde enkaz altında kaldığı için uzuvlarını, kollarını, bacaklarını kaybetmiş veya ruhsal travmalar geçirmiştir. Bir arkadaşımız ben çocuğumu binaya sokamam diyor, aslında bina sağlam. Aslında Adıyaman’da bir yandan depremle, diğer yandan depremin geride bıraktığı acıyla uğraşıyoruz.
Kırsal yerler çok tehlikeli acilen konteynere gitmeleri gerekiyor.
Halkımız çadır istemiyor. Şu anda çadır isteyen herkesin çadır ihtiyacı karşılanıyor. Adıyaman çok sıcak bir yer. Özellikle kırsal kesimlerde akrepler ve tehlikeli yılanlar bulunmaktadır. Bu insanları acilen konteynırlara koymamız gerekiyor. Kırsal kesim sağ olsun Sayın Bakanımız Süleyman Soylu bu konuyla çok ilgileniyor, AFAD da çok ilgili. Kırsalda yaşayan vatandaşlarımız için hızlı bir şekilde konteyner hatta kalıcı köy evleri yapma girişiminde bulundu.
Dağ köylerinde temeller çok zor barınma sorununu çözmemiz lazım.
Çünkü kuralların çok zor olduğu ve metrelerce karın olduğu Çelikhan ve Adıyaman merkeze bağlı köylerde özellikle dağ köylerinde evleri kasım ayına kadar bitiremezsek bitirilebilir. 3 ayda köy konutu dediğimiz. Bu insanlara, vatandaşlarımıza hızlı bir şekilde kalıcı konut sağlarsak sorunları çözmüş oluruz.
Vatandaşların çadır değil konteyner ve kalıcı konut talepleri var
Adıyaman’daki konteyner ihtiyacının neredeyse yarısı tamamlandı. Ancak takdir edersiniz ki Türkiye’nin konteyner üretim kapasitesi sınırlıdır. Yurt dışından özellikle Çin’den önemli miktarda konteyner geliyor. Bunlar deprem bölgesindeki mağdurlarımıza dağıtılıyor. Vatandaşlarımız çadır istemiyor, konteyner, prefabrik ve kalıcı konut talepleri var.
Adıyaman’da taşınması gereken 3 köy var.
Adıyaman’ın bazı bölgelerinde özellikle bazı köylerde deprem ve heyelan riski nedeniyle köyler taşınmak zorunda kalıyor. Mesela Kuyucak köyümüz var, Koçali köyümüz var, Palanlı köyümüz var. Palanlı Köyü 42 bin yıllık geçmişe sahip bir köy. Dağ keçisi resimleri bulunan 42.000 yıllık bir kampüs.
Heyelan riski olan yerlerde köylerin taşınması gerekiyor
Şimdi o köylerden o insanları alıp heyelan riski olmayan yerlere kalıcı konutlar yapmak üzereyiz. Prefabrik yapılar tamamlanmış olup kalıcı konutlar için yer belirlenmesi gerekmektedir. Çok fazla bürokrasi. Lokasyonu belirlemelisiniz, o köylüyü o lokasyonla birlikte ikna etmelisiniz. Bazen köylü bir bölgeden diğerine gitmek istemiyor, onu ikna etmeniz gerekiyor, kurumları ikna etmeniz gerekiyor. İşimiz çok zor.
Adıyaman’da tütünün ekonomiye büyük etkisi vardır.
İki gün önce Çelikhan’daydık, o bölgenin iklimi tütün üretimine uygun. Bir arkadaşımız Almanya’da bir tütün fuarına gittiğinde buranın tütünlerini de getirmiş ve en kaliteli tütünler seçilerek tanıtımı yapılmış. Evet sigara sağlığa zararlıdır, içilmemeli ve tütünle hiçbir şekilde muhatap olunmamalıdır ama sosyolojik gerçekler de var. Adıyaman’da tütünün ekonomiye etkisi çok büyük.
Tütünde yaşanan sıkıntıları doğru anlatmak gerekiyor.
Tütünle ilgili beklentiler var. Gittiğim zaman vatandaşlar diyor ki Ordu’da fındık bedava, Rize’de çay bedava, Aydın’da incir satılıyor, Bursa’da şeftali satılıyor diye bizim gerçeğimiz tütün… Bir ailenin yıllık tütün üretim kapasitesi 200-300 kg. . Yani çok büyük bir üretim kapasitesine sahip değil. 300 kilo tütün üretiyor o büyük aile; ailelerimiz çok sayıda tütün geliriyle geçiniyor. Tütünde yaşanan sıkıntıları yeterince anlatmamız gerekiyor.